Hoofdstuk II

DE HUIDIGE SAMENSTELLING VAN DE CONGREGATIE

Bestuursvorm

De Congregatie kent een Algemeen Bestuur en twee Provinciale Besturen.

Het Algemeen Bestuur zetelt in Malang in Indonesië (sinds maart 2004) en bestaat uit drie leden, te weten: de Algemeen Overste, zijn plaatsvervanger en een lid. In een Algemeen Kapittel wordt het Algemeen Bestuur gekozen. Een bestuursperiode duurt zes jaar.

Indonesië en Nederland kennen een Provinciaal Bestuur zetelend in resp. Malang en De Bilt. Beide Provinciale Besturen bestaan uit drie leden.

De bestuursperiode van de Provinciale Besturen loopt parallel aan die van het Algemeen Bestuur. Een Provinciaal Kapittel, bestaande uit gekozen en uit ex officio leden, kiest een nieuw bestuur.

Elk bestuur heeft een secretaris en een econoom. De econoom moet volgens het kerkelijk recht een lid van de congregatie zijn.

De Provincie Nederland

De Provincie Nederland heeft nog één grote communiteit en wel in De Bilt. En verder zo’n zes plekken waar een frater zelfstandig, met een medebroeder of anderszins woont.

Als je met fraters in De Bilt spreekt, blijken echter hele andere woonplaatsen genoemd te worden. Heel vaak hebben de fraters namelijk elders gewoond en gewerkt, soms jarenlang. In de zomer van 2005 is het vernieuwde Sint Jozefhuis in De Bilt in gebruik genomen en zijn de fraters uit Utrecht naar De Bilt verhuisd. Andere plaatsen waar wij kloosters hebben gehad zijn: Amsterdam Noord, Amersfoort, Arnhem, Borculo, Didam, Doorn, Emmen, Hilversum en Veendam.

Aanvankelijk was in Borculo bijvoorbeeld het klooster in het gebouw van de Leo Stichting, een groot opvoedingsinternaat. Later is er een nieuw “groot” klooster en zijn er ook twee kleinere kloosters gebouwd op het terrein van het internaat, terwijl er ook een communiteit zich in Borculo zelf vestigde. In Hilversum zijn de fraters in drie burgerhuizen gaan wonen, nadat de Sint Ludgeruskweekschool met internaat als zodanig opgehouden was. Dit als voorbeelden van veranderingen in het leven van veel fraters.

Het gebouw van 1932 aan de Kroostweg, plek waar nu het kantoor van de PGGM staat

In de geschiedenis van de Congregatie heb je kunnen lezen, dat het doel was: onderwijs aan en opvoeding van de mannelijke jeugd, vooral van hen die minder bedeeld waren. Dit betekent dat het werk van de fraters zich afspeelde binnen het onderwijs in allerlei vormen: lagere school, ULO, kweekschool, technische school en in het buitengewoon c.q. speciaal onderwijs. De opvoeding was ook buiten het onderwijs namelijk in internaten of vrije jeugdbewegingen.

Natuurlijk had iedere gemeenschap ook medebroeders nodig voor interne functies: voor de keuken, voor de administratie, voor de huishouding, voor bestuurlijke functies enz. Ieder huis was als het ware selfsupporting in huishouding en verzorging van de gemeenschap. Bij de internaten waren veelal “leken” in dienst voor de schoonmaak, wasserij e.d., maar in de kloosters zien we pas in de zestiger jaren de eerste externe huishoudelijke hulpen binnenkomen.

Missiegebieden

In 1928 gingen de eerste fraters missioneren in het toenmalige Indië en veel medebroeders hebben daar geleefd en gewerkt; hebben daar in de oorlogstijd in Jappenkampen gezeten en zijn na vele jaren in Nederland, dat in alle opzichten erg veranderd was, teruggekeerd en hebben met veel moeite een nieuw leven hier opgebouwd. De werkzaamheden van fraters in Kenia begonnen in 1958. Sinds het jaar 2000 werkt alleen Hans Wennekes nog als Nederlander in Kenia, in het gebied van de Turkanabevolking. Hij is directeur van een straatkinderenproject.

Lodwar gezien vanuit de lucht

En wat doen de fraters nu?

Betaalde banen hebben fraters momenteel niet meer in Neder­land. De meesten kunnen geen externe activiteiten meer doen, maar degenen, die dat nog wel kunnen zijn op meerdere ter­reinen te vinden: ouderen en zieken bezoeken, meewerken bin­nen een parochie, schrijven voor parochie- of bisdomblad, lidmaatschap van een of ander bestuur, gevangenen bezoeken enz. In het Jaarboek kun je van meerdere fraters lezen wat zij in hun “vrije” tijd doen. De geest van “dienstbaar zijn” zit er nog altijd in!

Helpen bij uitstapjes, maar ook gewoon thuis…

Commissiewerk blijft belangrijk…

De Provincie Indonesië

Het werk van fraters is ook in Indonesië onderwijs en opvoeding. Op Java, Sumatra, Flores, Timor en Sumba leven en werken fraters in 13 communiteiten (huizen). Op Java, Sumatra, Flores en Sumba wordt op lagere- en middelbare scholen lesgegeven, terwijl op Flores en Sumba tevens internaten zijn, omdat de schooljeugd te ver van huis onderwijs moet volgen. In Kupang op Timor is het met name een studiehuis, waarin fraters wonen die op de R.K. Universiteit aldaar een studie volgen.

Op 1 januari 2016 telde de Provincie Indonesië:
68 fraters met altijddurende geloften, waarvan er 4 in Kenia wonen,
23 fraters met tijdelijke geloften en
5 frater-novicen